Kỹ năng ra quyết định là gì?
Kỹ năng ra quyết định là khả năng xác định và thực hiện hành động, lời nói, tìm ra những giải pháp tốt nhất cho một tình huống cụ thể. Để đi đến việc ra quyết định, người quyết định cần làm nhiều công việc khác trước đó như nghiên cứu và đánh giá, kết hợp với các tiêu chí cụ thể…
Ra quyết định là kỹ năng đặc biệt quan trọng với các nhà lãnh đạo trong lĩnh vực kinh doanh, vì mỗi quyết định họ đưa ra có thể có tác động lớn đến toàn bộ tổ chức. Các nhà lãnh đạo luôn phải sáng suốt và quyết đoán khi đối mặt với việc ra quyết định. Một quyết định đúng đắn sẽ giúp họ đạt được kết quả tích cực, hoàn thành mục tiêu và đảm bảo sự thịnh vượng của doanh nghiệp.
Tầm quan trọng của kỹ năng ra quyết định trong công việc
Sở hữu kỹ năng ra quyết định tốt giúp bạn trở thành một nhân vật khiến ai cũng phải nể sợ Kỹ năng đưa ra quyết định sẽ giúp bạn phát triển bản thân một cách toàn diện nhờ vào những điều sau đây:
- Giúp bạn tự tin hơn: Khi bạn biết cách đưa ra quyết định và đối mặt với hậu quả của chúng, bạn trở nên tự tin hơn. Sự tự tin này không chỉ thể hiện trong công việc mà còn giúp bạn tự tin hơn khi phải đối mặt với những tình huống khó khăn trong cuộc sống
- Bạn sẽ không còn bị căng thẳng và lo lắng: Bằng cách xác định rõ lý do và cơ sở của vấn đề bạn đang gặp phải, bạn dần dần sẽ không còn cảm thấy căng thẳng hay lo âu mỗi khi gặp khó khăn. Sở hữu kỹ năng ra quyết định tốt giúp bạn lý trí và tin tưởng vào bản thân mình hơn.
- Giúp bạn nâng cao giá trị bản thân và xây dựng tốt các mối quan hệ: Khi bạn có khả năng ra quyết định tốt, bạn trở nên mạnh mẽ trong việc tạo dựng và duy trì các mối quan hệ. Người khác sẽ tin tưởng và tôn trọng bạn hơn khi thấy bạn đưa ra những quyết định thông minh và có tầm nhìn.
Quy trình 7 bước để ra quyết định hiệu quả
Dưới đây là quy trình ra quyết định mà bạn có thể thực hiện theo để quyết định có cơ sở và hợp lý hơn:
Bước 1 - Xác định vấn đề: Bạn cần biết những quyết định sắp tới đang giải quyết vấn đề gì. Điều này giúp bạn nhanh chóng xác định được các yếu tố quan trọng để giải quyết được vấn đề đó.
Bước 2 - Xem xét vấn đề theo nhiều khía cạnh: Điều này giúp bạn có cái nhìn sâu sắc hơn về vấn đề mình đang phải đối diện, từ đó bạn có thể đưa ra quyết định phù hợp nhất để giải quyết được vấn đề và không gây ra quá nhiều thiệt hại.
Bước 3 - Liệt kê các phương án phù hợp: Nhanh chóng “brainstorm” những giải pháp có thể để giải quyết vấn đề mà bạn đang gặp phải. Như vậy bạn sẽ có nhiều lựa chọn để xem xét một lần nữa trước khi ra quyết định cuối cùng.
Bước 4 - Phân tích ưu nhược điểm của từng phương án: Điều này giúp bạn chọn được cách giải quyết khả thi nhất trong các lựa chọn phía trên.
Bước 5 - Ra quyết định: Sau khi đã phân tích kỹ lưỡng, bạn đã có thể đưa ra quyết định cuối cùng cho vấn đề rồi đấy.
Nguyên tắc cần nhớ để đưa ra quyết định đúng đắn
Để ra rèn luyện kỹ năng ra quyết định một cách hiệu quả, bạn cần nắm rõ các nguyên tắc dưới đây:
Nguyên tắc định nghĩa
Tuân thủ nguyên tắc định nghĩa đồng nghĩa với việc hiểu sâu về vấn đề mà bạn đang phải đối mặt. Để thực hiện điều này, chúng ta cần phải tiến hành nghiên cứu và tỉ mỉ phân tích các thông tin liên quan đến vấn đề đó. Khi chúng ta đã có cái nhìn sâu rộng về vấn đề thì việc đưa ra quyết định trở nên dễ dàng hơn. Người đưa ra quyết định có thể chọn phương hướng xử lý phù hợp với tài năng và tình hình của tổ chức.
Nguyên tắc xác minh đầy đủ
Nguyên tắc này đòi hỏi các bước ra quyết định phải dựa trên những phân tích có cơ sở. Người ra quyết định cần phải nghiên cứu thông tin cẩn thận, xây dựng lập luận rõ ràng và chứng minh tính đúng đắn của quyết định. Điều này khiến cho quyết định có tính phản biện cao, sát thực tế và hạn chế tối đa rủi ro.
Nguyên tắc sự đồng nhất
Nguyên tắc này được áp dụng trong trường hợp quyết định được đưa ra trong môi trường làm việc nhóm. Khi có quá nhiều thông tin và quan điểm khác nhau, người ra quyết định phải nắm bắt và phân tích được các khía cạnh quan trọng của vấn đề. Mục tiêu của việc này là đảm bảo tính phương án của quyết định cuối cùng.
Làm sao để cải thiện kỹ năng ra quyết định
Cải thiện kỹ năng ra quyết định đòi hỏi sự kiên nhẫn và kỷ luật cao, vì đây là cả một quá trình trưởng thành của bạn sau những lần ra quyết định sai lầm. Dưới đây là một số cách bạn có thể thực hiện để cải thiện kỹ năng này nhanh chóng hơn:
Đặt ra mục tiêu cụ thể
Một trong những cách cải thiện kỹ năng đưa ra quyết định là đặt ra mục tiêu cụ thể - thứ trở thành kim chỉ nam cho mọi quyết định của bạn. Hãy xác định rõ những gì bạn muốn đạt được và xem xét các lựa chọn có thể giúp bạn đạt được mục tiêu đó. Mục tiêu cụ thể giúp bạn tập trung và đưa ra quyết định dễ dàng hơn khi gặp khó khăn.
Độc lập và kiên định
Không ngừng nâng cấp vốn hiểu biết của bản thân để rèn luyện tư duy độc lập. Sau tất cả các dạng lời khuyên thì chỉ có bạn mới có thể giúp mình vượt qua mọi khó khăn, nên hãy tin tưởng vào bản thân và đưa ra quyết định một cách độc lập nhé.
Quyết tâm hành động
Quyết định không có giá trị nếu bạn không hành động theo đó. Sau khi đưa ra quyết định, hãy quyết tâm thực hiện nó. Điều này còn giúp bạn biết được mình đã làm đúng hay chưa nữa đấy. Chọn đúng cho bạn thành công, ngược lại sẽ có thêm bài học, phương án nào bạn cũng có lợi thì ngại gì mà không hành động?
Xác định điểm mạnh, điểm yếu của bản thân
Nắm rõ điểm mạnh và điểm yếu của bản thân giúp bạn đưa ra quyết định dựa trên sự hiểu biết về khả năng và hạn chế của mình. Hãy sử dụng điểm mạnh của bạn để tối ưu hóa quyết định của mình nhé.
Học hỏi từ những người xung quanh
Đừng quên học hỏi kinh nghiệm từ những người đi trước, hoặc thảo luận với họ vấn đề bạn đang gặp phải để có thêm góc nhìn cho sự việc. Cách này giúp bạn tránh được rất nhiều “vết xe đổ” và học được nhiều cách giải quyết cho từng tình huống cụ thể đấy.
Không nên dành thời gian quá nhiều để phân tích
Mục đích cuối cùng của phân tích là để hiểu sâu hơn vấn đề và đưa ra quyết định chính xác. Nếu bạn bị cuốn vào việc phân tích quá nhiều thông tin, bạn sẽ rơi vào tình trạng lạc hướng và hoang mang, dẫn đến việc ra quyết định khó khăn hơn.
Vì vậy, việc phân tích cần được thực hiện một cách có mục tiêu. Phân tích tỉ mỉ để nâng cao xác suất đưa ra quyết định đúng đắn là rất quan trọng, nhưng bạn cũng cần cân nhắc về cơ hội, thời gian và ý chí của bản thân. Đôi khi, việc quá tập trung vào phân tích có thể làm lãng phí thời gian và cơ hội quý báu.
Chịu trách nhiệm với quyết định của bản thân
Hãy chịu trách nhiệm với quyết định của mình, dù đó là quyết định đúng hay sai. Hãy chủ động học hỏi, rút kinh nghiệm từ kết quả của các quyết định để điều chỉnh trong những lần ra quyết định kế tiếp. Chịu trách nhiệm còn giúp bạn trưởng thành hơn trong quá trình ra quyết định nữa đấy.
Những khó khăn thường gặp trong quá trình đưa ra quyết định
Dưới đây là một số khó khăn thường gặp trong quá trình đưa ra quyết định:
- Thiếu thông tin: Thiếu thông tin quan trọng có thể dẫn đến quyết định không chính xác.
- Áp lực thời gian: Áp lực thời gian có thể buộc bạn phải đưa ra quyết định mà không có đủ thời gian để xem xét kỹ lưỡng hơn.
- Phân vân giữa nhiều lựa chọn: Có quá nhiều lựa chọn có thể gây khó khăn trong việc lựa chọn một quyết định cuối cùng.
- Không đồng thuận: Trong các quyết định nhóm, không đồng thuận và xung đột ý kiến có thể khiến việc ra quyết định trở nên khó khăn.
- Rủi ro: Quyết định thường đi kèm với rủi ro, và không phải lúc nào cũng có thể dự đoán trước được kết quả.
- Quyết định dựa trên cảm tính quá nhiều: Căng thẳng và lo lắng sẽ làm bạn bị phân tâm trong quá trình chọn ra phương án giải quyết vấn đề. Theo đó, cách giải quyết lại thiên về cảm tính, không những không hiệu quả mà còn có thể mang đến nhiều hậu quả khó lường.
Trên đây là tổng hợp các cách cải thiện kỹ năng ra quyết định, hãy dành thời gian rèn luyện kỹ năng này mỗi ngày để giúp bản thân thêm tự tin và lý trí hơn. Đừng quên theo dõi Goodjob Việt Nam để cập nhật các kiến thức về kỹ năng phát triển bản thân mới và hữu ích nhé.